رمان پطرزبورگ در دوره‌ي كوتاه اما پرفرازونشيبي در سال ???? ميلادي و در پايتخت روسيه، سنت پطرزبورگ، شكل مي‌گيرد. رمان پطرزبورگ نمايي است از تصاوير و احساسات؛ پنجره‌اي است در غرب و رو به شرق؛ نمادي است از ابهام و تناقض شخصيت‌هاي روسي داستان.  در اين رمان تاريخ، فرهنگ و سياست در كنار هم قرارگرفته و درهم‌آميخته‌اند. پطرزبورگ تلاشي است براي كشف هويت يك شهر و درنهايت پي بردن به هويت يك كشور و در آن‌ هم گزارش‌هاي هواشناسي، اخبار روز، اخبار دنياي مد و فن و نيز مسائل روان‌شناختي را مي‌توان يافت. پطرزبورگ رماني است كه «تمام روسيه در آن خلاصه‌شده است».

نخستين نكته‌ي حائز اهميت درباره‌ي اين رمان آن است كه دو نسخه از آن وجود دارد؛ نسخه‌ي اصلي كه در سال ???? انتشار يافت و نسخه‌ي ديگري كه در سال ???? روانه‌ي بازار شد. نسخه‌ي دوم اين رمان به‌طورجدي توسط نويسنده ويرايش شد و بخش‌هاي قابل‌توجهي از آن حذف گرديد تا مطالعه‌اش براي خواننده راحت گردد.  آندي بيه‌لي بخش زيادي از قسمت‌هاي تجربي كتاب را حذف نمود و در عوض ساختارهاي واضح‌تر را به متن افزود. نسخه‌ي كوتاه‌تر كتاب چيزي حدود ??? صفحه طول دارد و نسخه‌ي طولاني‌تر آن ??? صفحه است. به همين دليل مطالعه‌ي نسخه‌ي اصلي آن بيشتر توصيه مي‌شود.

گرچه رمان با لحني كلاسيك و هزل گونه آغاز مي‌شود، داستان خانواده‌ي آلباكوف در سال ???? در شهر سنت پطرزبورگ به‌مرور تغيير مي‌كند و با دست گذاشتن بر تناقض‌ها دمدمي‌مزاجي‌هاي شخصيت‌ها تبديل به داستاني مي‌شود كه هدف اصلي‌اش كاويدن روان انسان‌هاست. اتفاقات دنياي حقيقي و بيرون از كتاب به‌تدريج در غباري از سردرگمي و غوغاي دروني شخصيت‌هاي داستان، محو مي‌شود. شايد كمي درگير شدن با داستان براي خواننده دشوار باشد و مطالعه‌اش زمان زيادي طلب كند. دليل، آن است كه نبايد در جست‌وجوي ساختاري منسجم باشيم و سعي كنيم اتفاقت داستان را در ذهن خود به يكديگر پيوند دهيم؛ تنها در اين صورت است كه متوجه استعداد و هنر نويسنده مي‌شويم و آن را تحسين مي‌كنيم.

آندري بيه‌لي در اين اثر خود به شرح تمام تغييرات، درگيري‌ها و آشوب‌هايي مي‌پردازد كه زندگي خانواده‌ي آلباكوف را دستخوش تغيير مي‌سازد و شايد به همين دليل است كه نويسنده‌ي نامي روس، ولاديمير ناباكوف، اين اثر او را يكي از چهار اثر برتر قرن بيستم در مكتب مدرنيسم مي‌داند.پطرزبورگ رماني است سرشار از لذت؛ رماني است غزل گونه و اثري است در گراميداشت تمام موضوعات شگفت‌آور و حتي تكراري ادبيات روسيه. باورنكردني است! لازم است تكرار كنم كه ناباكوف اين اثر را يكي از چهار اثر برتر قرن بيستم مي‌داند!

درباره‌ي آندري بيه‌لي

آندري بيه‌لي متولد ?? اكتبر ???? شهر مسكو، كشور روسيه، است. وي در ? ژانويه ???? چشم از جهان فروبست. آثار او بيشتر در زمينه شعر و داستان‌هاي تاريخي است. او بيشتر تحت تأثير نويسندگاني چون داستايوسكي، آنتون چخوف و الكساندر بلاك فعاليت مي‌كرد.بوريس بوگاف را بيشتر به نام هنري او، يعني آندري بيه‌لي مي‌شناسند. بيه‌لي فرزند خانواده‌اي انديشمند بود.

پدر او، نيكولاي بوگاف، از رياضيدانان برجسته و يكي از مؤسسان مدرسه‌ي رياضيات مسكو بود. مادر او در زمينه‌ي علمي فعاليت چنداني نداشت اما يكي از زيباترين و مشهورترين بانوان زمان خود و نقل مجالس بود. بيه‌لي در جواني در كنار ادبيات به مباحث ديگري چون موسيقي، فلسفه و رياضي نيز علاقه نشان مي‌داد. او بيشتر به سبب مقالات تأثيرگذار فلسفي خود مشهور شده است؛ مقالاتي كه در آن‌ها به هندسه و احتمالات حمله كرده است. برخلاف علاقه‌ي پدر به رياضيات، يا شايد به دليل علاقه‌ي پدر به علم رياضي، بيه‌لي به تكرار در آثاري چون كوتيك لتف، به نظريه‌ي احتمال اشاره‌كرده است.

برگردان فارسي اين اثر به قلم فرزانه طاهري كه از نشر مركز  منتشر شده است.

مشاهده كتاب : https://www.cavack.com/Item/35062